Suni Sancı Nedir? Ne Zaman ve Neden Uygulanır?

Anahtar Kelimeler: suni sancı, oksitosin, doğum indüksiyonu, yapay sancı, doğumu başlatma, rahim kasılmaları, normal doğum, doğum sancısı

Giriş

Gebeliğin son haftalarına gelindiğinde, anne adayları doğumun ne zaman ve nasıl başlayacağını merak etmeye başlar. Doğumun doğal yollarla başlamadığı veya bazı tıbbi gerekçelerle doğumun başlatılması gerektiği durumlarda suni sancı (diğer adıyla doğum indüksiyonu) devreye girer. Suni sancı, doğumun kontrollü bir şekilde başlatılması amacıyla uygulanan medikal bir yöntemdir.

Bu yazımızda “Suni sancı nedir?”, “Ne zaman gerekir?”, “Nasıl uygulanır?”, “Avantaj ve riskleri nelerdir?” gibi sorulara bilimsel bir bakış sunacağız.

Suni Sancı Nedir?

Suni sancı, doğumu başlatmak veya hızlandırmak amacıyla oksitosin adlı hormonun sentetik versiyonunun damar yoluyla anne adayına verilmesidir. Oksitosin, vücutta doğal olarak salgılanan ve doğum sancılarının başlamasını sağlayan bir hormondur. Suni olarak verilen oksitosin ile rahim kasılmaları başlatılır veya mevcut kasılmalar düzenli hale getirilir.

Suni Sancı Hangi Durumlarda Uygulanır?

Suni sancı, doğumun başlamadığı ya da ilerlemediği durumlarda uygulanabilir. En sık tercih edilen durumlar şunlardır:

1. Gebelik Süresinin Uzaması

• 40 haftayı geçen, hatta 41-42. haftaya ulaşan gebeliklerde, plasentanın işlevini kaybetmemesi için doğum başlatılır.

2. Suyun Erken Gelmesi (Su Kesiği)

• Amniyotik sıvı boşalmasına rağmen 12-24 saat içinde doğum başlamamışsa enfeksiyon riskine karşı suni sancı verilir.

3. Yüksek Riskli Gebelikler

• Gebelik şekeri (gestasyonel diyabet), preeklampsi (gebelik zehirlenmesi), tansiyon hastalıkları gibi durumlarda bebeğin sağlığı için doğumun erken başlatılması gerekebilir.

4. Rahim Kasılmalarının Yetersiz Olması

• Doğum başlamış ancak rahim kasılmaları yeterli değilse doğumun ilerlemesi için suni sancı verilir.

5. Düşük Doğum Ağırlığı veya Gelişme Geriliği

• Bebekte gelişme geriliği varsa ve gebelik devamı risk taşıyorsa, doğumun indüklenmesi gerekebilir.

Suni Sancı Nasıl Uygulanır?

Suni sancı hastane ortamında ve monitörlü izlem eşliğinde uygulanmalıdır. Süreç şu şekilde ilerler:

1. Anne adayına damar yolu açılır.

2. Oksitosin içeren serum, düşük dozda verilmeye başlanır.

3. Kasılmaların sıklığına ve şiddetine göre doz artırılır.

4. Bu sırada anne adayının rahim kasılmaları ve bebeğin kalp atışları NST cihazı ile sürekli takip edilir.

Suni sancının etkisi genellikle uygulamadan birkaç saat sonra başlar.

Suni Sancının Avantajları

• Doğumun zamanında ve kontrollü şekilde başlatılmasını sağlar.

• Gebelik süresinin uzaması gibi riskli durumlarda bebeğin sağlığını korur.

• Sancının başlamadığı veya ilerlemediği doğumlarda çözüm sunar.

• Sezaryen gereksinimini azaltabilir (doğru planlama ile).

Suni Sancı Uygulamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

1. Rahim Aşırı Kasılması (Hipertoni)
   Çok güçlü veya sık kasılmalar, bebeğin oksijen alımını etkileyebilir.

2. Fetal Distres Riski
   Bebeğin kalp atışlarında düşüş olabilir; bu durumda uygulama derhal durdurulur.

3. Anne Konforu ve Ağrı Yönetimi
   Suni sancı ile gelen ağrılar daha ani ve yoğun olabilir. Bu nedenle doğum öncesi epidural anestezi seçeneği değerlendirilebilir.

4. Doğum Kanalının Uygunluğu
   Rahim ağzının doğuma hazır olup olmadığı (Bishop skoru) değerlendirilmelidir. Uygun değilse önce rahim ağzı olgunlaştırılmalıdır.

Suni Sancı ile Normal Doğum Mümkün mü?

Evet, suni sancı uygulaması sonrası rahim kasılmaları yeterliyse ve doğum ilerlerse, normal doğum başarıyla gerçekleşebilir. Ancak her zaman %100 başarı garanti değildir. Doğum ilerlemezse sezaryen gerekebilir.

Suni Sancı ile Doğum Ne Kadar Sürer?

Bu süre kişiden kişiye değişir. Özellikle ilk doğumlarda doğumun aktif evreye geçmesi daha uzun sürebilir. Ortalama süre:

• İlk doğumlarda: 8-12 saat

• Daha önce doğum yapmış olanlarda: 4-8 saat

Ancak bu süre, rahim ağzının açıklığı, bebeğin pozisyonu ve annenin doğum kanalının uygunluğuna göre değişir.

Sık Sorulan Sorular

1. Suni sancı normal sancıdan farklı mı?

Suni sancı, rahmin aynı kasılma mekanizmasını uyarır ancak etkisi genellikle daha hızlı ve yoğun hissedilir. Bu nedenle sancılar daha “sert” olabilir.

2. Suni sancı bebeğe zarar verir mi?

Doğru dozda ve monitörlü uygulandığında genellikle güvenlidir. Ancak aşırı doz veya rahim kasılmalarının kontrolsüz olması bebeğin oksijenlenmesini etkileyebilir.

3. Suni sancı sonrası epidural alınabilir mi?

Evet. Hatta suni sancının ağrısı yoğun olabileceğinden, epidural anestezi sıklıkla tercih edilir.

Sonuç

Suni sancı, doğumun başlamadığı ya da ilerlemediği durumlarda hem annenin hem de bebeğin sağlığını korumak adına uygulanan etkili bir tıbbi yöntemdir. Uygulama mutlaka uzman hekim kontrolünde ve uygun şartlarda yapılmalıdır. Her gebelik özeldir ve suni sancı kararı, anne ve bebek için en güvenli doğum şekline ulaşmak adına bireysel olarak planlanmalıdır.